Γράφει ο Ιατρός κ. Σταύρος Αθανασίου
Τι είναι η κυστίτιδα
Με τον όρο κυστίτιδα εννοείται η φλεγμονή της ουροδόχου κύστης και συγκεκριμένα η φλεγμονή του τοιχώματος της ουροδόχου κύστης.
H κυστίτιδα συμβαίνει όταν η ουρήθρα και η ουροδόχος κύστη – που υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι αποστειρωμένες (δεν έχουν μικρόβια) – μολύνονται από βακτήρια και συνεπώς η περιοχή ερεθίζεται και παθαίνει φλεγμονή.
Η κυστίτιδα είναι μια αρκετά κοινή λοίμωξη του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος που επηρεάζει τους ανθρώπους και των δύο φύλων και όλων των ηλικιών ενώ συναντάται πιο συχνά στις γυναίκες παρά στους άντρες.
Περίπου το 80% των μολύνσεων του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος προκαλούνται από το βακτήριο Escherichia coli. Το συγκεκριμένο βακτήριο αποτελεί μέρος της υγιούς χλωρίδας του εντέρου. Ωστόσο, παθογόνες μορφές μπορεί να περάσουν μέσω της ουρήθρας στην ουροδόχο κύστη και να προκαλέσουν λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό των νοσοκομειακών λοιμώξεων, ιδιαίτερα ανάμεσα στους ασθενείς που κάνουν χρήση καθετήρα.
Αιτίες που προκαλούν κυστίτιδα
Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν κυστίτιδα:
• Όταν η γυναίκα κάνει χρήση ταμπόν υπάρχει ενας μικρός κίνδυνος εισόδου βακτηρίων μέσω της ουρήθρας.
• Μπορεί να ανιχνευθεί κατά τη διάρκεια μιας κοινής ουρολοίμωξης
• Όταν γίνεται αλλαγή καθετήρα ενδέχεται να υπάρχει μόλυνση της περιοχής.
• Υπάρχει μεγαλύτερη συχνότητα εμφάινσης κυστίτιδας μεταξύ γυναικών που χρησιμοποιούν το διάφραγμα ως μέσο αντισύλληψης σε σύγκριση με σεξουαλικά ενεργές γυναίκες που δεν το πράττουν.
• Ο ασθενής δεν αδειάζει εντελώς την ουροδόχο κύστη, δημιουργώντας έτσι συνθήκες να πολαπλασσιαστούν τα βακτηρια μέσα σε αυτή. Το φαινόμενο αυτό είναι συχνό ανάμεσα σε έγκυες γυναίκες.
• Οι σεξουαλικά ενεργές γυναίκες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης κυστίτιδας λόγω εισόδου βακτηρίων μέσω της ουρήθρας.
• Κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης οι γυναίκες παράγουν λιγότερη βλέννη στην περιοχή του κόλπου. Η βλέννη αυτή ωστόσο αναχαιτίζει τον πολλαπλασιαμό των βακτηρίων.
• Άλλα προβλήματα νεφρών ή ουροδόχου κύστης.
Συμπτώματα κυστίτιδας
Τα συμπτώματα που αναφέρονται κάτωθι είναι τα πλέον συχνά σημάδια εμφάνισης κυστίτιδας:
– Ίχνη αίματος στα ούρα
– Τα ούρα έχουν ένα σχετικά σκούρο χρώμα
– Τα ούρα έχουν έντονη οσμή
– Πόνος ακριβώς επάνω από το ηβικό οστό
– Πόνος στο κάτω μέρος της πλάτης
– Πόνος στην κοιλιά
– Αδυναμία διέλευσης μεγάλης ποσότητας ούρων από την ουρήθρα
– Συχνουρία
– Αίσθηση καύσου κατά την ούρηση
Υπάρχουν ωστόσο και άλλες παθήσεις που ενδέχεται να έχουν τα ίδια συμπτώματα με την κυστίτιδα. Περιλαμβάνουν:
– Ουρηθρίτιδα (φλεγμονή της ουρήθρας)
– Ουρηθρικό σύνδρομο
– Μολύνσεις από βακτήρια
– Γονόρρροια
– Χλαμύδια
Διάγνωση κυστίτιδας
Ο γιατρός θα κάνει αρχικά στον ασθενή μερικές ερωτήσεις, θα προχωρήσει στη συνέχεια στην εξέταση καθώς σε εξέταση ούρων. Η καλλιέργεια ούρων μπορεί να γίνει για να καθοριστεί από τον γιατρό το είδος του βακτηρίου στα ούρα. Από τη στιγμή που θα καθοριστεί το βακτήριο που προκαλεί τη μόλυνση, θα χορηγηθεί στον ασθενή κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Οι ασθενείς που μολύνονται συχνά από κυστίτιδες ενδέχεται να χρειαστούν περαιτέρω έλεγχο και εξετάσεις. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν υπερηχογράφημα, ακτινογραφία ή εξέταση της ουροδόχου κύστεως μέσω κάμερας οπτικών ινών.
Θεραπεία κυστίτιδας
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η ήπια μορφή κυστίτιδας θα εξφαφανιστεί μέσα σε λίγες μέρες χωρίς λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Μερικές φορές ωστόσο, προτείνεται η χρήση αντιβίωσης ακόμη και αμέσως με τη διάγνωση της κυστίτιδας ώστε να αποφευχθούν τα δυσάρεστα συμπτώματα για τους ασθενείς. Εάν μετά τη χρήση αντιβίωσης τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν, ο ασθενής θα πρέπει να επισκεφθεί ξανά τον ιατρό.
Οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας και αυτές που έχουν πιθανώς αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα (όπως π.χ. γυναίκες με διαβήτη) παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο εξάπλωσης της μόλυνσης στα νεφρά καθώς και άλλες επιπλοκές. Οι ευάλωτοι άνθρωποι θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ξεχωριστά.
Οι παρακάτω θεραπείες βοηθούν στην αντιμετώπιση της κυστίτιδας:
– Πίνετε άφθονα υγρά, που βοηθούν στον καθαρισμό του ουροποιητικού συστήματος από τα βακτήρια.
– Αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ
– Το κιτρικό κάλιο και το κιτρικό νάτριο είναι λύσεις που ενδέχεται να ανακουφίσουν από τα συμμπτώματα της κυστίτιδας
– Αποχή από σεξουαλικές επαφές κατά τη διάρκεια της κυστίτιδας
Πρόληψη κυστίτιδας
Η πρόληψη είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης μιας ασθένειας. Κάποιες από τις ακόλουθες τακτικές μπορούν να φανούν ιδιαίτερα χρήσιμες στην πρόληψη της κυστίτιδας στις γυναίκες:
– Πλήρες άδειασμα της ουροδόχου κύστης κατά την ούρηση, ώστε να μην παραμένουν μικρόβια που ενδέχεται να πολλαπλασιαστούν.
Η ανάγκη ούρησης δεν πρέπει να καθυστερεί και να αναβάλλεται για λίγο αργότερα.
– Αποφυγή στενών εσώρουχων
– Χρήση λιπαντικού κατά τη σεξουαλική επαφή
– Προσοχή κατά την αλλαγή καθετήρα σε άτομα που χρησιμοποιούν
Σε κάθε περίπτωση, το ιατρείο μας μπορεί να σας παρέχει πλήρη υποστήριξη ώστε να αντιμετωπίσετε την κυστίτιδα και να περιορίσετε στο μέλλον τις αιτίες που την προκαλούν.
