Πρόπτωση

Πρόπτωση: Μία πάθηση με πολλά πρόσωπα

Πρόπτωση – Εντεροκήλη – Ορθοκήλη – Κυστεοκήλη

Η πρόπτωση των πυελικών οργάνων είναι μια πάθηση που, αν και δεν απειλεί τη ζωή, επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την ποιότητά της. Υπολογίζεται ότι μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της ζωής της έχει περίπου 10% πιθανότητες να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.

Η πρόπτωση των πυελικών οργάνων είναι μια γυναικολογική κήλη που οφείλεται σε χαλάρωση ή εξασθένηση των μυών και των συνδέσμων που στηρίζουν τη μήτρα και τον κόλπο. Συχνά, εμφανίζεται μετά τον τοκετό, λόγω τραύματος στην περιοχή της πυέλου, μετά από χρόνια καταπόνηση (βάρη, βήχας, δυσκοιλιότητα κλπ) ή εξαιτίας του γήρατος. Εκδηλώνεται με διάφορες μορφές, ανάλογα με το όργανο που επηρεάζεται:

Κυστεοκήλη

Ονομάζεται και «πεσμένη ουροδόχος κύστη». Εμφανίζεται όταν χαλαρώνει η στήριξη μεταξύ του κόλπου και της ουροδόχου κύστης, με αποτέλεσμα η τελευταία να προβάλει στον κόλπο. Μικρού βαθμού κυστεκολήλη μπορεί να μην είναι αντιληπτή από την ασθενή, ενώ μεγάλου βαθμού κυστεοκήλη μπορεί να σχετίζεται με ακράτεια ούρων είτε με προβλήματα στην ούρηση.

Ορθοκήλη

Συμβαίνει ό,τι ακριβώς και με την κυστεοκήλη με τη διαφορά ότι αντί για την ουροδόχο κύστη, στον κόλπο προβάλλει το κατώτερο τμήμα του εντέρου, δηλαδή το ορθό. Όταν η ορθοκήλη είναι μεγάλου βαθμού μπορεί να προκαλεί δυσκολίες στην αφόδευση.

Εντεροκήλη

Αποτελεί μια μορφή πρόπτωσης των πυελικών οργάνων όπου το λεπτό έντερο πιέζει το ανώτερο τοίχωμα του κόλπου με αποτέλεσμα αυτό να προβάλλει, Η κλινική εικόνα της εντεροκήλης πολλές φορές μοιάζει με αυτή της ορθοκήλης, ενώ η σωστή διάγνωση της είναι σημαντική για την αποτελεσματική αντιμετώπισή της.

Απευθυνθείτε στον γιατρό εάν:

• Αισθάνεστε πίεση, πόνο ή πληρότητα στον κόλπο.
• Έχετε την αίσθηση ότι κάτι «προεξέχει» από τον κόλπο.
• Εμφανίζετε δυσκολία στην ούρηση ή συχνουρία ή ακράτεια ούρων.
• Νιώθετε δυσφορία στην βουβωνική χώρα ή χαμηλά στην πλάτη.
• Έχετε μειωμένη σεξουαλική διέγερση και απόλαυση ή το σεξ είναι επώδυνο (ιδιαίτερα εάν είστε νεαρή γυναίκα).

Η γυναικολογική εξέταση αρκεί

Η διάγνωση της πρόπτωσης των πυελικών οργάνων τίθεται με την γυναικολογική εξέταση, η οποία πρέπει να είναι λεπτομερής προκειμένου να εξακριβωθεί το είδος και ο βαθμός της πρόπτωσης.

Χρήσιμες πληροφορίες δίνει και το πλήρες ιστορικό, ενώ ανάλογα με τα ευρήματα της γυναικολογικής εξέτασης ενδέχεται να γίνουν εξετάσεις για το ουροποιητικό σύστημα (ουροδυναμικός έλεγχος, γυναικολογικοί υπέρηχοι και υπέρηχοι ουροποιητικού συστήματος κ.τλ).

Ιατρική έρευνα για τις αιτίες της πρόπτωσης

Αντιμετώπιση της πρόπτωσης χωρίς χειρουργείο

Οι μη επεμβατικές μέθοδοι ενδείκνυνται στις περιπτώσεις γυναικών με ήπιας μορφής πρόπτωση ή όταν η ασθενής δεν μπορεί να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για διάφορους λόγους (π.χ. μεγάλη ηλικία, επιβαρυμένη κατάσταση υγείας κ.τλ). Στόχος αυτών των μεθόδων είναι η ανακούφιση από τα συμπτώματα. Πέρα της ιατρικής παρακολούθησης που αφορά όσες γυναίκες παρουσιάζουν πολύ μικρού βαθμού πρόπτωση, οι μη επεμβατικές λύσεις που προτείνει σήμερα η επιστήμη είναι οι ακόλουθες:

Φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους: Περιλαμβάνει ασκήσεις για την ενδυνάμωση των μυών της περιοχής, εμποδίζοντας έτσι την επιδείνωση της πρόπτωσης. Παράλληλα, συμβάλλει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ακράτειας ούρων ή κοπράνων, που μπορεί να συνυπάρχουν με την πρόπτωση.

Κολπικοί πεσσοί: Πρόκειται για μια συσκευή που εισάγεται στον κόλπο με στόχο την στήριξη του οργάνου που έχει υποστεί την πρόπτωση. Το σχήμα και το μέγεθος των πεσσών ποικίλει και η συσκευή πρέπει να αλλάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα προκειμένου να αποφεύγεται ο κίνδυνος λοιμώξεων. Η θεραπεία ενδείκνυται ως μια προσωρινή λύση πριν το χειρουργείο ή σε γυναίκες που δεν μπορούν να χειρουργηθούν καθώς και σε γυναίκες προχωρημένης ηλικίας που δεν είναι σεξουαλικά δραστήριες.

Θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης: Αφορά τις γυναίκες που βρίσκονται μετά την εμμηνόπαυση. Η θεραπεία ενισχύει τα τοιχώματα του κόλπου και συμβάλλει στην βελτίωση της κατάστασης των ιστών που έχουν υποστεί χαλάρωση, με αποτέλεσμα να περιορίζονται τα ενοχλητικά συμπτώματα της πρόπτωσης.
.

Χειρουργεία ελάχιστης επεμβατικότητας για την αντιμετώπιση της πρόπτωσης

Η θεραπεία της κολπικής χαλάρωσης και της πρόπτωσης της μήτρας είναι κυρίως χειρουργική. Τα τελευταία χρόνια οι χειρουργικές μέθοδοι έχουν γίνει ελάχιστα επεμβατικές (λαπαροσκοπικές, διακολπικές) ενώ για την βελτίωση του αποτελέσματος έχει προταθεί η χρήση ειδικών πλεγμάτων. Η αποτελεσματικότητα των χειρουργικών επεμβάσεων εξαρτάται από την εμπειρία του γιατρού, ο οποίος θα καθορίσει και την καταλληλότερη επέμβαση για κάθε ασθενή ξεχωριστά. Η θεραπεία εξατομικεύεται ανάλογα με την ηλικία και τη φυσική κατάσταση της ασθενούς, τον τύπο και τον βαθμό της πρόπτωσης, την επιθυμία για μελλοντική εγκυμοσύνη κ.τλ. Σε κάθε περίπτωση, η χειρουργική αποκατάσταση είναι μια ασφαλής και ανώδυνη διαδικασία, η οποία γίνεται με τοπική αναισθησία (επισκληρίδιος), απαιτεί ελάχιστες ώρες ή μέρες νοσηλείας και παρέχει τη δυνατότητα στην ασθενή να επιστρέψει στις φυσιολογικές του δραστηριότητες μέσα σε 2-3 εβδομάδες. Μάλιστα από την πρώτη εβδομάδα η ασθενής αισθάνεται ότι μπορεί να επανέλθει πλήρως στις καθημερινές της δραστηριότητες. Ωστόσο η σύσταση του γιατρού είναι να είναι προσεκτική για 2–3 εβδομάδες.

Κυστεοκήλη: Ανάλογα με τον τύπο και τον βαθμό της, η κυστεοκήλη μπορεί να αποκατασταθεί είτε με διακολπική επέμβαση (πρόσθια κολπορραφία, κατά την οποία ενισχύεται τμήμα του κόλπου ώστε η κύστη να «σηκωθεί» στην αρχική της θέση), είτε λαπαροσκοπικά, είτε με τη χρήση πλέγματος.

Ορθοκήλη: Αποκαθίσταται με διακολπική επέμβαση (οπίσθια κολπορραφία) ή με πλέγμα.

Πρόπτωση μήτρας: Δεν απαιτείται πάντοτε αφαίρεση της μήτρας, καθώς οι σύγχρονες λαπαροσκοπικές τεχνικές και η χρήση πλεγμάτων στηρίζουν τη μήτρα σε νεαρές γυναίκες που δεν επιθυμούν την αφαίρεση του οργάνου. Στις περιπτώσεις που η μήτρα πρέπει να αφαιρεθεί, αυτό γίνεται διακολπικά, χωρίς τομή, ενώ ταυτόχρονα γίνεται και πλαστική επέμβαση στον κόλπο για την ανατομική του στήριξη.

Αντιμετώπιση πρόπτωσης – Συχνές ερωτήσεις στο πρώτο ραντεβού

Γιατί το έπαθα;

Για την πρόπτωση των οργάνων της πυέλου ευθύνεται η γενετική προδιάθεση (συνήθως την εμφανίζουν μητέρα και κόρη), η εγκυμοσύνη και ο τοκετός, η χρόνια αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, οι βαριές εργασίες, η δυσκοιλιότητα, ο χρόνιος βήχας, η ηλικία και η εμμηνόπαυση.

Αν κάνω την επέμβαση θα δημιουργηθεί ακράτεια ως παρενέργεια;

Όχι διότι η σύγχρονη αντιμετώπιση της πρόπτωσης είναι η εξατομικευμένη θεραπεία. Έτσι αποφεύγεται αυτή η παρενέργεια.

Θα χειροτερέψει η πρόπτωση;

Η πρόπτωση αν μείνει χωρίς θεραπεία τείνει με την πάροδο του χρόνου να χειροτερεύει.

Η μόνη λύση είναι το χειρουργείο;

Όχι, πλέον υπάρχουν συντηρητικές μέθοδοι αντιμετώπισης οι οποίες μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα. Αλλά, ακόμα και στην περίπτωση που το χειρουργείο είναι μονόδρομος, οι σύγχρονες μέθοδοι αντιμετώπισης είναι ελάχιστα επεμβατικές, ανώδυνες και ασφαλείς.

Θα επανέλθει η σεξουαλική μου ζωή;

Ναι, η σεξουαλική δραστηριότητα επανέρχεται πλήρως εφόσον γίνει σωστή ανατομική αποκατάσταση της χαλαρότητας του κόλπου από εξειδικευμένο γιατρό. Ωστόσο, κάποιες φορές τα σεξουαλικά προβλήματα οφείλονται σε άλλους λόγους, όπως ψυχολογικές διαταραχές, και όχι στην πρόπτωση των οργάνων της πυέλου. Σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτείται συμπληρωματική αγωγή για την πλήρη επαναφορά της σεξουαλικής ζωής της γυναίκας.